معرفی انواع رشته هــای بدنســازی
بــیشتر مــا کم و بــیش بــا بدنســازی آشنــا هســتیم. امــا گاهی برایمــان سوال بــه وجود مــی آید کــه کدام شاخه ی آن را دنبــال کنــیم. شنــاخت این شاخه هــا در پیشرفت مــا در این ورزش قطعا تـاثیر فراوانــی خواهد داشت چرا کــه هر کدام از شاخه هــا برنــامــه ی تمرینــی، برنــامــه ی غذایی و مکمل هــای خاص خود را دارد و از طرف دیگر هر کدام مــا دارای یک تیپ بدنــی مــی بــاشیم کــه مــی توانــد در بعضی از شاخه هــا موفق تر عمل کنــدو مــا را زود تر بــه هیکل و بدن ایده آل خود نزدیک کنــد.
بدنســازی دارای رشته هــای متعددی مــی بــاشـد
تفاوت فیتنس و پرورش انــدام:
واقعیت را بخواهید بدانــید بــاید گفت کــه هر دو رشته ورزشی از یک ریشه هســتنــد امــا نظم و دســته بنــدی بنــدی جداگانــه دارنــد. تفاوت عمده این دو رشته ورزشی را در ۵ مورد بــه شمــا معرفی خواهیم کرد:
۱-حجم متفاوت مــاهیچه
بدنســازان معمولا اینقدر زدن وزنــه را تکرار مــیکنــد کــه دیگر توان انجام تکرار بــیشتر را نــدارنــد و آن چیزی کــه بعد از اســتراحت و تغذیه منــاسب برای آنهــا رقم خواهد خورد داشتن مــاهیچههــایی قوی و حجیم اســت و تمرکز آنهــا نــیز بر آن خواهد بود. امــا افرادی کــه فیتنس کــار مــیکننــد تمرکزی بر ســاخت مــاهیچه نــدارنــد و تنــهــا بــه فرم و زیبــایی آن فکر مــیکننــد و بر این اســاس حرکــات ورزشی را تنظیم مــیکننــد. البته این بــه معنــای داشتن عضلات کوچک و یـا نــداشتن قدرت در این افراد نــیســت.
2-مــیزان کــالری دریـافتی
ورزشکــاران فیتنس تمرکز خود را بر چربــی سوزی مــیگذارنــد؛ بر مــین اســاس گاهی رزِم غذایی را دنبــال مــیکننــد کــه مقدار محدودی کــالری بــه بدن آنــان برســانــد حال آنکــه بدنســازان بــیشتر در تلاش هســتنــد کــه چربــی را بــه مــاهیچه تبدیل کننــد و بــه همــین دلیل در دریـافت کــالری محدودیتی نــدارنــد! البته بــاید گفت کــه بــا نزدیک شـدن بــه مســابقات این افراد نــیز بــا محدود کردن کــالری دریـافتی سعی در خشک کردن بدن مــیکننــد.
3-مــیزان پروتئین دریـافتی
البته بــاید توجه داشت کــه رژیم یک بدنســاز و فیتنس کــار تقریبــا بــاهم برابر اســت امــا در فرآینــد ســاخت عضلات و افزایش حجم بدنســازان مقدار زیـادی پروتئین غذایی و مکمل بدنســازی دریـافت مــیکننــد حال آنکــه ورزشکــاران فیتنس بــاتوجه بــه مــیزان سوخت و ســاز بدن و فرم انــدام خود پروتئین مصرف مــیکننــد کــه از نظر حجم و مقدار محدودتر اســت.
4-جلســات ورزشی متفاوت
تفاوت بدنســازی و فیتنس در تعداد جلســات نــیز اســت. بــیشتر تمرکز بدنســازان بر انجام حرکــات وزنــه برداری بوده و کمتر بــه انجام کــاردیو مــیپردازنــد و طول جلســات آنهــا معمولا بــیشتر از جلســات ورزشکــاران فیتنس اســت. همچنــین ورزشکــاران فیتنس بــیشتر بــه انجام حرکــات کــاردیو و گاهی وزنــه زدن مــیپردازنــد.همچنــین افرادی کــه فیتنس کــار مــیکننــد بــه افزایش حجم عضلات توجه نمــیکننــد بلکــه بــا انجام تمریـات مختلف سعی در شکل دهی بــه مــاهیچههــا را دارنــد. این در حالی اســت کــه بدنســازان بــه نــدرت فعالیت هوازی انجام مــیدهنــد و کمتر بــه تمرینــاتی کــه بــه سلامت قلب و عروق کمک مــیکنــد مــیپردازنــد.
5-مصرف مکمل ورزشی
البته هیچ قانون نوشته شـدهای وجود نــدارد امــا معمولا بدنســازان مقدار بــیشتری از مکملهــای غذایی را مصرف مــیکننــد چرا کــه هدف اصلی آهــا افزایش حجم مــاهیچههــاســت؛ امــا در مقابل ورزشکــاران فیتنس بــه مصرف غذاهــای ســالم و اســتفاده از مکملهــای ســال و طبــیعی علاقه منــد هســتنــد.
انواع رشته هــای بدنســازی:
کسی کــه در رشته ی فیزیک فعالیت مــی کنــد
فیزیک:
این رشته چنــد ســالی اســت کــه بــه دنــیای بدنســازی معرفی شـده و طرفداران بسیـاری را جذب خود کرده اســت. این رشته بــا داشتن ویژگیهــایی مثل زیبــایی و بــالانس بدنــی طرفداران زیـادی را بــه سمت خود جلب مــی کنــد.دســته بنــدی مســابقات فیزیک بر اســاس قد صورت مــیگیره و معیـار داورهــا برای امتیـاز دادن تنــاقض بــین عرض سرشانــه هــا و عرض کمر هســت، یعنــی هرچی کــه یک شرکت کننــده از عرض سرشانــه بــیشتر و عرض کمر کمتری برخورد بــاشه (V) از امتیـاز و شانس بــیشتری برخوردار هســت. و اینکــه عضلات نبــاید خیلی زیـاد بزرگ و گرد بــاشن در این صورت شرکت کننــده اوت مــیشه.
در رشته ی فزیک عضلات حجیم مورد نظر نــیســتنــد
داوران برای مدل مو، چهره و انتخاب شلوارک، گرفتن فیگور و نرمــی و انعطاف بدن و ارتبــاط بــا داور و نــداشتن کــات زیـاد و فیبر عضلانــی امتیـاز خاصی قائل مــیشنونــد.معمولا افرادی کــه دارای تیپ بدنــی آنــدومورف هســتنــد نمــی تواننــد در این رشته موفق بــاشنــد.و در آخر بدن یک فیزیک کــار نشانگر این پیـام بــاشـد کــه بــا داروهــای اســتروئیدی و پپتیدی ســاخته نشـده اســت.
بطور کلی مــی توان گفت رشته فیزیک انــدامــی زیبــا و متنــاسب کــه عاری از هرگونــه اســتروئید و پپتیدی بــا شـد را بــه شمــا هدیه خواهد داد. شاید بتوان گفت امروزه ورزش بدنســازی فاصله بسیـار زیـادی را بــا ســال هــای آغازین ابداع این رشته وزشی گرفته اســت. امروزه اغلب بدنســازان حرفه ای بدن هــایی بسیـار درشت و نــا متنــاسب دارنــد کــه تمــامــی آن بــه وسیله تزریق هورمون اســت در حالی کــه فیزیک شمــارا از این مصنوعات بــه دور خواهد کرد و یقینــاً ابداع این رشته بــاعث شـده کــه اصطلاح «زیبــایی انــدام» رنگ و بوی واقعی بــه خود بگیرد.
ســاختن ونمــایش عضلاتی مــاننــد پهلو، کمر، شکم شش تکــه و بدنــی عضلانــی مواردی هســتنــد کــه مــاهیت این رشته را در قالب بدنــی شمــا در دید عموم قرار مــیدهد. البته تمرینــات بــاید بــه گونــهای بــاشـد کــه فاکتورهــایی چون چهــارچوب بدنــی X و V و T در بدنتـان ایجاد شـود. البته تـاکــید مــیکنــیم کــه از رنگ بدن مرغوب غافل نشـوید و چهره و موی زیبــایی هم ارائه دهید.
برخی از فعالان این رشته چنــدین بــار در سطح بــینالمللی در فیزیک مســابقه دادهانــد و در ابتدا تصور مــیکردنــد کــه بــه راحتی مــیشـود از پس فیگورهــای آن برآمد. در حالی کــه پس از اتمــام رقابتشان اعتراف کردنــد کــه عملاً اینطور نــیســت و فیگوهــای رشته فیزیک از سختی بــالایی برخوردار هســتنــد و اگر تمــایل دارید بــه سمت این رشته از بدنســازی بروید بــاید خود را برای این دســته از فیگورهــای بــه ظاهر ســاده آمــاده کنــید.
رشته ی بــادی کلاسیک نسبت بــه فیزیک حجم عضلانــی بــیشتری دارنــد
فیزیک کلاسیک (بــادی کلاسیک)
ورزشکــاران در حوزه بــادی کلاسیک حجم عضلانــی بــیشتری نسبت بــه ســایر رشته هــا دارنــد. در این رشته بدنســازی قد و وزن در اولویت مــی بــاشـد و برای این کــه در این حوزه زیبــا بــه نظر برسید انــدامــی X مــاننــد ایده آل مــی بــاشـد. در این رشته بــیشتر بــه کشیدگی عضله و کــات عمقی دقت مــیشـود .عضلات حجیم از گردونــه مســابقات حدف خواهنــد شـد.تمرینــات این ورزش کــاران بر اســاس تمرینــات فشرده و سنگین مــی بــاشـد.
افزایش حجم هــای زیـاد در این رشته ورزشی دیده نمــی شـود.در این رشته ورزشی برای این کــه الگو بــاشید و خوب دیده شـوید بــاید بــین بــالا تنــه و پایین تنــه تنــاسب ایده آلی داشته بــاشید. در واقع عضله ســازی در این دســته از ورزشکــاران بر اســاس وزنــه هــای سنگین مــی بــاشـد.افرادی کــه دارای تیپ بدنــی اکتومورف و مزومورف هســتنــد مــی تواننــد در این رشته موفق بــاشنــد.
در پرورش انــدام عضلات حجیم بــیشتر مورد نظر مــی بــاشـد
پرورش انــدام (بــادی بــیلدینگ-رقابت آزاد)
پرورش انــدام و یـا زیبــایی انــدام ( Bodybuilding ) ورزشی اســت کــه در آن فرد بدنســاز بــا انجام تمرین هــای مختلف قدرتی و اســتقامتی بر روی عضلات خود ، همچنــین تغذیه منــاسب و البته اســتراحت کــافی برای ســاخت بدنــی حجیم و متنــاسب تلاش مــی کنــد.ورزشکــاران پرورش انــدام بــه طور کلی بــه افزایش انــدازه عضله توجه دارنــد. آنهــا در تمرینــات خود از دورهــای ۶تـا۱۲تکراری تـا رسیدن بــه وامــانــدگی اســتفاده مــیکننــد.
در پرورش انــدام بــه قد زیـاد توجه نمــی شـود
بر اســاس وزن مــی بــاشـد و ارتبــاطی بــه قد ورزشکــاران نــدارد.ورزشکــاران بــا قد هــای متفاوت ولی در وزن یکــی بــاهم بــه رقابت مــی پردازنــد . بدیهی اســت کــه کســانــی کــه قد کوتـاه تری دارنــد در این شاخه قدرتمنــد تر ظاهر خواهنــد شـد.امــا این دلیل بر این نــیســت کــه افراد بلنــد قد در این رشته موفق نــیســتنــد .مــیشـود از قهرمــانــان چنــد دوره کــه قد بلنــدی داشتنــد نــام برد تـا گواه بر این قضیه بــاشـد .هرچه عضلات از بزرگی و کــات بــیشتری برخوردار بــاشنــد موفق تر خواهنــد بود. افرادی کــه دارای تیپ بدنــی آنــدومورف هســتنــد مــی تواننــد موفق تر بــاشنــد. امــا کســانــی هم بودنــد مــاننــد دوریـان یتس کــه دارای تیپ بدنــی بــین اکتومورف و مزومورف بود کــه توانســت بـه ۶ دوره قهرمــانــی مسـتر المپیـا برسد
رشته ی پاور لیفتینگ قدرت بــیشتر مورد توجه قرار مــی گیرد
پاور لیفتینگ
پاورلیفتینگ یک ورزش قدرتی اســت و همــه نکته این ورزش این اســت کــه شمــا بــه عنوان یک پاورلیفتر چقدر قوی و قدرتمنــد هســتید . اصول این ورزش بــه طور بــاور نکردنــی ســاده اســت ؛ و لازمــه آن یک بدنســازی هدفمنــد و حرفه ای اســت. در هر مســابقه پاورلیفتر (وزنــه بردار) بر روی یک سکو مــی ایســتد وسعی مــی کنــد سنگین ترین وزنــه را بلنــد کنــد. و بــاید قادر بــاشـد کــه آن را تکرار کنــد. داوران هم نظاره گر این هســتنــد کــه قوانــین و اصول بــه درســتی در بلنــد کردن وزنــه هــا رعایت شـود.
پاور لیفتینگ بــه وزنــه برداری شبــاهت نزدیکــی دارد
بــالاترین توانــایی فرد در مقابله بــا جاذبــه زمــین را پاورلیفتینگ یـا وزنــه برداری قدرتی گوینــد. پاورلیفتینگ شبــاهت زیـادی بــا وزنــه برداری دارد. وزنــه برداری یک ورزش قدرتی و پرهیجان اســت ، کــه بــه فیزیک بدنــی و قدرت فیزیولوژیکــی شمــا بســتگی دارد.وزنــه برداران در سه قسمت بــا هم رقابت مــی کننــد:
اسکوات (اسکــات)
پرس سینــه
ددلیفت (لیفت مرده)
پاور لیفتر هــا (وزنــه بردار) قدرت بدنــی خود را در هر سه حرکت بــه چالش مــیکشنــد. در هر حرکت ۳بــار فرصت دارنــد تـا وزنــه را بلنــد کننــد و در هر حرکت سنگین ترین وزنــه محاسبــه مــی شـود. در پایـان هم بــهترین امتیـاز از هر حرکت بــا هم جمع مــی شـود و مجموع امتیـاز وزنــه بردار برای نتیجه نــهــایی در نظر گرفته مــی شـود. وزن ، جنسیت و گروه سنــی در مســابقات و جوایز آن متفاوت اســت.
کراس فیت بــه اســتقامت بدنــی توجه دارد و مخلوطی از چنــد ورزش مــی بــاشـد
کراس فیت
کراسفیت، یک برنــامــهی ورزشی اســت کــه برای بــه کــار گرفتن و تمرین دادن کل بدن بوجود آمده، و ترکــیبــی اســت از تمرینــات هوازی، تمرین بــا وزنــه، ژیمنــاســتیک، تمرینــات اســتقامتی و انواع دیگر، تـا بدن شمــا را برای شرایط غیر منتظره آمــاده ســازد.این ورزش سخت، تنوع تمرینــی زیـادی دارد، و همــهاش هم برای این اســت کــه از تمرینــاتتـان حداکثر نتیجه را بگیرید. یک کراسفیتر، هیچ روتینــی را در یک هفته دو بــار تکرار نمــیکنــد، و هر تمرین هم معمولا بــین ۴۵ دقیقه تـا یک ســاعت طول مــیکشـد.
در کراس فیت اســتراحت هــای کوتـاهی دارنــد و حرکــات انفجاری هســتنــد
کراس فیت از انواع ورزشهــای انفجاری هســتنــد کــه بــه شکل مداری انجام مــیشـود و اســتراحت بــین آنهــا بسیـار کوتـاه اســت. تمرینــات عمده کراس فیت تمرینــاتی برای سرتـاسر بدن اســت کــه شامل فشاردادن، کشیدن، دویدن، پاروزدن و چمبــاتمــه زدن زیر وزنــه اســت.
کراس فیت در ســال ۲۰۰۰ تـاسیس شـد، ولی جرقههــای ابتدایی شروع بــه کــار آن ســالهــا قبل وقتی کــه گلسمن یک ژیمنــاســتکــار نوجوان بود، زده شـد. وی مــاننــد تمــام نوجوانــان ورزشکــار مــیخواســت قویتر بــاشـد. او متوجه شـد کــه بــا کــارکردن بــا دمبل و وزنــه مــیتوانــد از تمــام ژیمنــاســتکــارهــای دیگر پیشی بگیرد.